ในโลกยุคใหม่ที่หมุนเร็วจนแทบไม่มีใครทันแม้แต่ลมหายใจของตนเอง เรามักเชื่อว่า “เร็ว” คือคำตอบของความสำเร็จ เราต้องรีบตื่น รีบทำงาน รีบเรียน รีบกิน รีบตอบ รีบไปถึงเป้าหมาย ก่อนที่ใครบางคนจะไปถึงก่อนเรา แต่ในความเร่งรีบนั้นเอง หลายคนกลับ “หลงทาง” โดยไม่รู้ตัว และสิ่งที่หล่นหายไป คือ “ความเข้าใจ” ที่แท้จริงในชีวิต
ท่ามกลางกระแสโลกที่วุ่นวาย การได้ “ช้าลง” จึงไม่ใช่การถอยหลัง แต่คือการ “ถอยออก” จากความรีบเร่ง เพื่อกลับมามองให้ลึกลงไปในใจตนเอง เหมือนดอกไม้ที่ค่อย ๆ บานตามแสง ไม่เร่ง ไม่รีบ แต่ก็งดงามได้ในเวลาของมันเอง
บนยอดดอยที่เงียบงันอย่าง ดอยดวงแก้ว ชีวิตดูเหมือนจะช้าลงกว่าปกติอย่างน่าประหลาด ที่นั่นไม่มีเสียงโทรศัพท์ ไม่มีการแจ้งเตือน ไม่มีข่าวด่วนให้รีบเสพ มีเพียงเสียงลม เสียงนก และเสียงฝีเท้าของผู้ที่กำลังเดินจงกรมด้วยความตั้งใจ
หลายคนที่เคยขึ้นไปต่างพูดคล้ายกันว่า “อยู่ที่นั่นแค่ไม่กี่วัน แต่เข้าใจตัวเองมากกว่าทั้งชีวิตที่ผ่านมา” เพราะเมื่อเราไม่ต้องรีบ เราจะเริ่มฟังเสียงภายใน เราเริ่มเห็นว่าจิตใจเราทำงานอย่างไร เห็นความคิดที่ผุดขึ้น เห็นความอยาก ความกลัว และความทุกข์ โดยไม่ต้องพยายามแก้ไข แค่ “อยู่กับมัน” อย่างรู้ตัว
ช้าลง เพื่อเห็นชัด
คำสอนของพระพุทธเจ้าเน้นย้ำอยู่เสมอถึง “สติ” คือการระลึกรู้ขณะปัจจุบัน แต่การจะมีสติได้ เราต้อง “ช้าลง” พอจะรู้ทันสิ่งที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึก คำพูด หรือการกระทำ
ลองสังเกตดูว่า เวลาเราหงุดหงิด หรือเผลอพูดอะไรแรง ๆ ออกไป มักจะเกิดในจังหวะที่เรา “ไม่ทันคิด” เพราะเรา “เร็วเกินไป”
ตรงกันข้าม เวลาเราช้าลง หายใจเข้าลึก ๆ หยุดฟังก่อนตอบ หรือทบทวนก่อนตัดสินใจ เรามักเข้าใจสิ่งต่าง ๆ ได้ลึกซึ้งกว่า
ความเร็วไม่ใช่คำตอบเสมอไป
สังคมที่เร่งรีบอาจทำให้เราคิดว่า “ช้า” คือข้อเสีย หรือไม่ทันคน แต่แท้จริงแล้ว การรีบโดยไม่มีทิศทางต่างหากที่ทำให้เราหลงทาง หากเราช้าลง เราอาจค้นพบว่าหลายสิ่งที่เราเคยไล่ตาม ไม่ใช่สิ่งที่เราต้องการจริง ๆ
การได้อยู่กับธรรมชาติบ้าง เช่นบน ดอยดวงแก้ว หรือแม้แต่การมีเวลานั่งเงียบ ๆ กับตนเองเพียงวันละไม่กี่นาที อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการเข้าใจตัวเอง และเข้าใจโลกมากขึ้น โดยไม่ต้องเรียนรู้จากตำราใดเลย
ในวันที่โลกหมุนเร็วขึ้นทุกวัน การเลือก “ช้าลง” จึงไม่ใช่ความล้าหลัง แต่คือการหันกลับมารู้จักหัวใจของตนเอง ช้า…เพื่อให้เห็น ช้า…เพื่อให้รู้ ช้า…เพื่อให้เข้าใจ
บางครั้ง ความหมายที่แท้จริงของชีวิต ไม่ได้อยู่ที่ว่าเราจะไปไกลแค่ไหน แต่อยู่ที่ว่า ระหว่างทาง เราได้เข้าใจตัวเองลึกแค่ไหนต่างหาก